Kwarcyty pochodzenia metamorficznego powstają przeważnie z przeobrażenia piaskowców kwarcowych lub analogicznych mułowców i są zwykle podobne do kwarcytów osadowych, powstałych w wyniku diagenezy osadów. Na ogół jednak rekrystalizacja spoiwa krzemionkowego jest w metakwarcytach dalej posunięta, co wpływa na bardziej jednolity, szklisty wygląd powierzchni ich przełamu. Prócz kwarcu, jako głównego minerału, w kwarcytach metamorficznych może występować także muskowit, rzadziej skalenie lub granaty. Niekiedy zaznacza się tekstura łupkowa - mówimy wtedy o łupkach kwarcytowych. Barwa metakwarcytów jest zazwyczaj biała z różnymi odcieniami, znane są również odmiany zabarwione przez domieszki mineralne. W wyniku bardzo powolnego wietrzenia, z metakwarcytów powstają płytkie, szkieletowe gleby, ubogie we wszystkie składniki pokarmowe dla roślin. W Polsce kwarcyty i łupki kwarcytowe występują licznie w Sudetach, np. w okolicach Stronia Śląskiego i Jagiełowej koło Strzelina.